Berk (07-10-2024)

Een familiegeschiedenis, of geschiedenis in het algemeen, bestaat bij de gratie van de levende generatie. Zij kan scheppen en modelleren, zij kan verwijderen wat ongelegen is. Zij kan kiezen wat er wordt overgedragen op de toekomstige geslachten. Of valt er helemaal niet zoveel te kiezen? Hoeveel rol spelen emoties bij het al dan niet doorgeven van de historie? Op het moment dat Trui begreep dat haar vriend, naar de status van de relatie kan ik alleen maar gissen, een overloper was, zal ze vermoedelijk grote schaamte hebben gevoeld. 

En ik? Wat voel ik? 
Mij bekruipt continu het gevoel dat ik dit verhaal niet mag opschrijven. Iets dat gebeurde in 1940, misschien zelfs nog iets daarvoor, 84 of 85 jaar geleden, waar ikzelf totaal geen aandeel in had. Maar waar ik tijdens het schrijven van elke zin twijfel of ik niet iets doe dat niet geoorloofd is. De boodschap die in de toon van de woorden lag die mij als kind werden toegebeten, is in me gekerfd. Het beeld is als glad ijs. Niet betreden, gevaarlijk terrein.

Trui kwam thuis, de zon scheen door de keukenramen, mei was zeldzaam uitbundig dit jaar. Ze schoof aan de houten tafel, Marie zat de aardappelen te schillen, Matthieu kwam net binnen en schopte zijn klompen uit. Een hoopje zand op de net geveegde vloer. Zonder dat ze het wilde voelde Trui hoe de tranen zich een weg naar buiten baanden, haar schouders schokten. Hortend en stotend vertelde ze wat Ria had verteld, Marie en Matthieu luisterden. 

Ik haast mij nu om de afsluitende zin te schrijven:
Daarna heeft ze hem nooit meer gezien.

Dat weet ik natuurlijk niet zeker, maar ik hoop dat en daarmee leg ik het vast voor iedereen die na mij komt: mijn oma had een vriend die de verkeerde kant opging maar ze heeft hem nadat ze het wist nooit meer gezien. Einde intermezzo. Nu kan de echte familiegeschiedenis haar aanvang nemen.