DE WEBSHOP IS OPEN.
Via www.octaviewolters.nl/webshop kun je al mijn werk bestellen. Veel plezier!

Mijn tweede (niet voltooide roman) ging over emoties die op welke manier dan ook niet geoorloofd zijn. Hoewel ik niet wilde schrijven over mijn familie, vormde een gebeurtenis in het leven van mijn oma de basis voor mijn persoonlijke onderzoek naar dit thema. In de oorlog woonde ze samen met haar ouders, zus en broer in een kleine boerderij op de heide, pal aan de Duitse grens. Het afweergeschut van de vijand stond in hun tuin, het gezin bracht meer tijd in de schuilkelder door dan erbuiten. Rond kerst 1944 was er een bestand, de Duitsers hielden zich aan de afspraak en bleven stil, het was een paar dagen veilig op de afgelegen hei. Maar op tweede kerstdag werd de familie opgeschrikt door een granaatinslag op het veld voor de boerderij. Mijn oma rende naar buiten, en zag haar broer liggen, ze raapte hem op maar het was al te laat. De granaat had hem in zijn hals geraakt, hij bloedde dood op haar schoot.
De granaat kwam niet van de vijand, de granaat was afkomstig van de andere kant van de Maas, waar de geallieerden hem hadden afgevuurd, ondanks het staakt-het-vuren. Hij was precies op de plek terechtgekomen waar Thieu liep.
Mijn oma kon niet boos worden op de geallieerden, de strijders voor de goede zaak, ze nam de nevenschade die in het kielzog van de bevrijding meekwam op haar schouders. Het eigen vuur heeft de rest van haar leven in haar gewoed, ze droeg de oorlog tot aan haar dood mee als een giftige strijd in zichzelf.
Het is 4 mei vandaag. De oorlog heeft zich via mijn grootmoeder een weg gevreten in het leven van mijn familie, van mij. Iedereen die denkt dat het lang geleden is heeft het mis, de oorlog is er bij heel veel mensen nog iedere dag. Misschien niet herkenbaar, maar vermomd in een schijnbare alledaagsheid, niet meer te herkennen als iets dat er misschien nooit was geweest als er geen oorlog was geweest. Ik zou de toekomst, mijn kinderen, hun kinderen, en die ver daarna, willen behoeden voor oorlog, in welke vorm dan ook.

Schijnvrucht las ik met interesse. Anna is pas dertien als ze haar grote liefde, een kunstenaar, ontmoet en meteen weet dat ze haar leven met hem wil doorbrengen. Het liet me nadenken over de vraag in hoeverre een keuze die aan het begin van je leven de weg van het grootste geluk lijkt dit ook werkelijk is gebleken, als je oud bent en terugkijkt.
Eiland van Siri Jacobsen gaat over een jonge Deense vrouw. Haar grootouders zijn vlak voor de tweede wereldoorlog geëmigreerd vanuit de Faeröer naar Denemarken, deze eilanden zitten in het bloed van de generaties erna, ook al zijn ze op papier Denen. De vreemdelinge van Claudia Durastanti is een boek over een horende vrouw die wordt geboren uit twee dove ouders, de auteur schrijft over het huwelijk van haar ouders en haar eigen ontstaan. Zowel Eiland als De Vreemdelinge zijn een onderzoek naar afkomst en autobiografie, Jacobsen doet dat in romanvorm, Durastanti beschrijft terugblikkend haar leven en voorouders en wisselt dat af met essayistische stukken. In Eiland biedt het verhaal heel weinig aanknopingspunten, het zijn vaak flarden waarop je als lezer moet meedeinen, het is sferisch en dromerig maar het roept, misschien wel juist door deze aanpak, veel vragen op over hoe je afkomst, geworteld in generaties ver terug, van invloed kan zijn op je leven. De vreemdelinge roept vergelijkbare vragen op, maar dan in een juist gedetailleerde en natuurgetrouwe vorm.
Ik ben op de eerste pagina's altijd erg enthousiast over essayistische boeken -ha lekker, feitjes!- maar doorgaans ebt dat ergens halverwege weg, dan hangen me de feitjes de keel uit. Bij De vreemdelinge bleef ik wel geboeid. Eiland vond ik een heel mooi boek, maar het vergde wel veel vertrouwen, vertrouwen in de gedachte dat straks, op het einde, alle beelden zouden samenklonteren tot een mooi, gaaf geheel. Gelukkig gebeurde dat.

Voor een potentieel nieuw project googelde ik op plaatjes van Icarus, in het bijzonder zijn val en hoe dat er ook alweer precies uitzag, die spartelende beentjes in het water. Ik vond niet meteen wat ik zocht maar google hielp me een handje: in de gerelateerde zoekopdrachten stond 'Bent u misschien op zoek naar een knappe kale man met baard?'. Ik weet niet waarom dit op mijn pad kwam, ik geloof niet dat Icarus een knappe kale man was, en ikzelf ben in het geheel niet geïnteresseerd in kale mannen, met of zonder baard.
Hoe dan ook. Het was een wat moeizame week. Voor mijn nieuw te openen webwinkel met linosneden moest ik verpakkingsmateriaal bestellen. 'Doe maar lekker veel,' zei mijn echtgenoot W (niet kaal, noch een baard), 'anders zijn de vrachtkosten hoger dan de bestelling zelf.' Dat leek me een waar woord maar toen de bezorger kwam voorrijden in een grote truck en krabbend op zijn hoofd vroeg waar hij de pallet kwijt kon, raakte ik toch wat nerveus. Het einde van het liedje was dat de pakketten wat groter waren dan we dachten en dat het er zoveel waren dat we ze door het hele huis moesten verspreiden (onder de bedden van de kinderen, in de garderobe bij de jassen, op de vliering) en dat we daarna naar mijn ouders moesten rijden om de andere helft daar in de garage te zetten. Ik was net een beetje tot rust gekomen van de consternatie toen er een dag later opnieuw een vrachtwagen kwam voorrijden. Dit keer waren het de lijsten, ik was even vergeten dat die ook nog besteld had. Ook een pallet vol.
'Je moet hier de humor van inzien, Octavie,' zei W, terwijl hij torens van lijsten bouwde op onze slaapkamer.
'Oja,' antwoordde ik.
Er was nog net een paadje vrij waarlangs ik me naar het bed kon wurmen en ik deed heel hard mijn best om niet aan Icarus te denken. Tot in het einde der tijden zullen de dozen me achtervolgen, als ik bejaard ben en naar het bejaardenhuis moet (en W vermoedelijk eindelijk kaal is) zullen we in alle krochten van het huis nog dozen vinden en onze hoofden schudden over zoveel hoogmoed.

Uit: Radboud Magazine
Tekst: Bea Ros
Foto: Duncan De Fey

Terwijl de wereld op slot ging, zag Octavie Wolters, oud-student Nederlands (1997-2001) juist weer openingen in haar leven. Ze hervond haar schrijverschap dat door een depressie in de knel was geraakt.

Wat gebeurde er tijdens je depressie?
"Mijn hoofd zit altijd vol verhalen en beelden die ik uitwerk in tekeningen of in taal. Door de depressie lukte dat niet meer, ik kon alleen maar op de bank liggen. Op het allerdiepst van mijn depressie, toen ik ook fysiek ziek was, met hoge koorts, heb ik mijn eerste tekening weer gemaakt: het uitzicht op mijn eigen voeten, niet stevig op de grond maar zwevend boven die bank. Daarna volgden meer tekeningen, met veel zwart en veel naakt. Tot ik na een jaar, begin 2020, ineens de behoefte kreeg weer iets moois te maken, linosneden van vogels met uitgespreide vleugels. De beelden kwamen weer terug in mijn hoofd en door de lockdown kwam ook het schrijven weer op gang.”

Hoe hielp die lockdown dan mee?
“Al voor mijn depressie was ik vastgelopen in het schrijven. Mijn debuutroman, Voorland, was goed ontvangen en ik kreeg meteen een contract voor een volgend boek. Dat schept verwachtingen: het mag niet minder worden. Achteraf bezien schreef ik te veel vanuit een zelfopgelegde norm van hoe literatuur behoort te zijn. Door de lockdown maakte het allemaal niet meer uit: de hele wereld is veranderd, ik kan doen en laten wat ik wil. Ik ben heel voorzichtig weer gaan proberen hoe het voelde om te schrijven. Puur voor mezelf, als documentatie van het moment en met alleen mezelf als beoordelaar: ik bepaal nu wat ik wil schrijven en of het goed is of niet. De lockdown hielp me om te bezinnen op wat voor schrijver ik wilde zijn.”

De lockdown heeft dus een andere draai aan je schrijverschap gegeven?
“Ja, het bleek een heel effectieve periode om te focussen en dichter bij mezelf te komen. Ik heb besloten dat die tweede roman er nu niet komt. Ik laat dat manuscript voorlopig liggen. Dit najaar verschijnt wel een prentenboek met mijn linosneden. En ik ben bezig met een nieuw boek, dat weet nog niemand. Een non-fictie boek over creativiteit en het creatieve proces. Of eigenlijk gaat het over het leven. Creativiteit is zo basaal menselijk, zo wezenlijk. Het is het spelen, het vrije, het mogen doen wat je zelf wil, het oer-menselijke. Ik hoop daarmee mensen te inspireren. Schrijven is nu voor mij het universele zoeken van wat je als mens bent. Niet wat literatuur zou moeten zijn, maar wat ik kan en wil en wat me raakt.”