Tamme kastanje (31-10-2024)

Het is bijna Allerzielen. Niet veel mensen vieren dat nog maar ik vind het een van de mooiste momenten uit het Katholieke jaar, de herdenking van al onze overleden zielen. Ik heb sterke herinneringen aan de Allerzielens uit mijn jeugd. Mijn ouders splitsten zich op op Allerzielenzondag. Mijn moeder ging naar de kerk in haar geboortedorp, mijn vader in ons eigen dorp. Ik ging meestal met mijn vader mee. De mis was eindeloos, ik had een drukkend gevoel op mijn borst, keek naar boven, controleerde of de kerk er wel stevig genoeg uitzag. Of er geen kans bestond dat hij zou instorten. Je wist maar nooit, zo'n oud gebouw, ooit moest dat metselwerk het begeven. Daarna liepen we naar het kerhof. Het graf op het meest uiterste puntje van de begraafplaats was van mijn opa. Ik heb hem nooit gekend. Mijn opa was een steen, meer niet. Geen mens, geen herinnering, geen verhaal. Samen met mijn oma, oom en tante verzamelden we rond het graf. Ik was nog maar klein, verzamelde de takken van de wilg die op de steen waren gevallen. Mijn tante mopperde op me, zei dat ik me netjes moest gedragen en stil moest staan. Het duurde lang, we waren pas als laatste aan de beurt. Eindelijk kwam de pastoor, hij had een emmer en een borstel en sprenkelde wijwater over mijn opa. Ik stelde me voor hoe de zware steen op hem rustte, het deed me denken aan hoe ik me zelf voelde.

Ik realiseer het me nu pas, nu ik dit schrijf. Mijn hele jeugd ben ik bang geweest voor instortende gebouwen, kelders, alles wat onderaards was. Op schoolreis kreeg je mij met geen paard de te bezoeken grot in, op vakantie bleef ik buiten staan wachten als de rest van de familie de crypte van een kerk in ging. Nog steeds mijd ik alles wat niet bovengronds is en ga ik nooit een nauwe ruimte in. In de zoektocht naar een nieuw huis viel elke nieuwbouwoptie af vanwege één reden: te lage plafonds. Plafonds in nieuwe huizen zijn doorgaans hooguit 2,60 meter, tegenover de 3,20 in bijvoorbeeld huizen uit de jaren dertig. Ik voel me in nieuwbouwhuizen standaard bedrukt, alsof er iets benauwends op me rust.