Vuilboom (11-10-2024)

Blankwater staat vol met vuilbomen, maar ik had ze nog nooit gezien. Pas toen ik een takje afbrak om het af te gaan drukken, me verwonderde over de mooie besjes die eraan zaten, viel me op dat al het middelhoge groen, de hele bosrand lang, bestond uit deze struiken. Honderden, misschien wel duizenden moesten het er zijn. En ze waren me nog nooit opgevallen. 

Een poosje na mijn bezoek het oorlogsmuseum kwam ik in aanraking met het boek van Mark Wolynn: Het is niet met jou begonnen. Ik heb een grondige hekel aan boeken die naar zelfhulpliteratuur neigen en ik moest even door de eerste pagina's heenbijten. Bovendien is Wolynn bepaald geen begenadigd schrijver. Maar het wetenschappelijk onderzoek dat hij behandelt, in navolging van onder andere Bessel van der Kolk, is interessant. Bevindingen van jarenlang onderzoek tonen aan dat trauma erfelijk is. Angsten, depressie en pijn kunnen zich manifesteren in je lichaam vanuit verre voorouders. Trauma kan fysiek aantoonbare wijzigingen aanbrengen in DNA en daarmee toekomstige generaties beïnvloeden. Overgeërfd trauma houdt precies drie generaties stand.

De situatie op de hei wordt gevaarlijk. Het Duitse afweergeschut staat maar een paar meter van de kleine boerderij en er moet een schuilplaats komen. Er zit geen kelder onder het huis en dus moet er iets gebouwd worden. Matthieu en pap beginnen met graven in het bos aan de overkant van de weg. Ze zijn met z'n vijven dus het moet een flinke kuil worden. Diep ook. Misschien is het beter om hem nog wat groter te maken zodat er ruimte is voor de buren van verderop. Het werk vlot maar langzaam, Trui en Marie kunnen het niet aanzien, de Duitse soldaten die op het erf rondlopen zijn onrustig, dat kan niks goeds betekenen. Ze besluiten mee te helpen met graven. Mam staat aan de rand van de kuil, ze wringt haar handen in haar schort. Ze heeft al maanden geen oog dicht gedaan, haar dunne grijze haar hangt in slierten voor haar gezicht. De meeste dagen kan ze het niet eens opbrengen om te koken, dan zit ze maar wat voor zich uit te staren naast de kachel.