Weipaal (03-10-2024)

Ik kan Blankwater nooit helemaal afdrukken. Dat wist ik eigenlijk al vanaf het begin, maar nu dringt het besef steeds meer door. Ik kan nooit alle planten afdrukken, het zijn er eenvoudigweg te veel, en al zou ik het wel kunnen, ik zou nog steeds niet het hele plaatje kunnen weergeven. Net zo min als een foto het hele beeld zou kunnen representeren, of een film, kan mijn afdrukproject dat. Ik kan nooit de geuren overbrengen, de hars van de dennen in de zomer bij het zandpad richting de Duitse berg, het water van het ven, de warmte van de koeien. Ik kan niet weergeven hoe het voelt als de wind door mijn haren strijkt. Niet wezenlijk.

Hetzelfde geldt voor de geschiedenis. Ik kan de feiten bovenhalen die ik weet en leer, ik kan ze aanvullen met wat ik denk, ik kan ze vermengen met wat ik voel als ik me inleef. Maar het is nooit een compleet beeld. Misschien is de geschiedenis hetzelfde als de weipaal die ik afdruk. Zij laten beiden slechts zien wat zij willen laten zien. Niet meer, niet minder. De steen die vlak lijkt maar bij het afdrukken maar drie puntjes laat zien. Ik ben de mens, de buitenstaander misschien, die de patronen zichtbaar maakt. Maar ook: een systeem aanbrengt, het stelsel vormt. In datgene wat van nature een chaos is. Ordeloos.

Het feit is: ik weet niet of Matthieu bang was om opgeroepen te worden voor de Arbeitseinsatz. Dat raad ik, op basis van wat ik, denk ik, zou voelen in deze situatie. Wat ik wel weet is dat hij, ondanks dat hij een jonge vent was, niet in Duitsland hoefde te gaan werken, hij had immers een onmisbaar beroep, hij was net als zijn vader boer. Boeren zorgden voor het voedsel en zij mochten hun werk blijven doen. Matthieu bleef tot eerste kerstdag 1944 op de boerderij.