'Gaat het wel goed met je?' vragen de mensen.
Jawel hoor. 
Ik zit in de schrijffase van het nieuwe boek. Maar de schrijffase is niet alleen de schrijffase bij mij, het is de fase waarin alles zo'n beetje in elkaar gepuzzeld moet worden, niet alleen de tekst maar ook het beeld.

Ik werk altijd zo: ik begin met het maken van lino's, gewoon, omdat ik daar zin in heb. Er zit nog geen gedachte achter, ik maak waar ik zelf benieuwd naar ben, of dat wat wordt, qua techniek of qua beeld. Als ik er dan een flinke stapel van heb, ga ik alles eens op de grond leggen en bekijk ik of ik daar een rode lijn in kan ontdekken. Daar moet je verder niet te veel ingewikkelds van denken: een rode lijn hoeft er niet meteen te zijn, die kun je ook zelf verzinnen. Ik ben heel goed in het construeren van rode lijnen.

Die rode lijn is nog niet scherp, eerder een vage gloed. Het is het punt in het proces waarop ik niet meer zo goed weet hoe ik beeldend verder moet. Ik stagneer een beetje. Dan weet ik: het is tijd om te gaan schrijven. In het schrijven bepaal ik de richting. De lijn wordt scherper, de contouren tekenen zich af. 

De tekst staat, zo goed als. Met het schrijven wordt helderder waar ik de al gemaakte lino's in ga passen. Maar ik zie ineens ook wat er nog ontbreekt op beeldend vlak. Ineens komt alles in een stroomversnelling, naast het schrijven maak ik schetsen van wat ik nog in beeld wil uitdrukken. Snelsnel! Haasthaast! Ik mag niks vergeten! 

Dus ja.
Het gaat wel goed met me, maar ik ben met mijn hoofd bij mijn nieuwe boek. Het wordt heel mooi, dat kan ik al wel vertellen.

Op 4 januari werd een lang interview met mij uitgezonden op L1-radio. Je kunt het gesprek terugluisteren via DEZE LINK. 

Dank aan Robert Jansen van L1 Natuur en zo.

Gelukkig 2025, lieve mensen! Ik hoop dat het een jaar wordt waarin wensen uitkomen, in goede gezondheid en met veel geluk. Ik werk alweer een tijdje aan een nieuw boek, er is nog geen titel maar wel al een flink aantal nieuwe lino’s waarvan ik deze graag wil laten zien. De planning is dat het in het najaar van 2025 uitkomt, inclusief bijbehorende expositie. Het wordt een boek zoals jullie dat van me gewend zijn, voor alle mensen, de grens tussen kinderen en volwassenen, dat is de categorie waar ik me het meest in thuis voel, en toch anders, want (bijna) zonder vogels. Aanstaande zaterdag (4 januari) vertel ik er meer over in een groot interview voor L1 radio, maar ik vertel ook over al mijn andere werk, over Blankwater, nou ja, over mijn leven. Tussen 09.00 uur en 10.00 uur wordt het uitgezonden.

2024 was een jaar van creatief succes, van heel veel schaterlachen, goede en warme samenwerkingen, gelukkig zijn met W, onze kinderen, mijn leven.

In januari van dit jaar kwam Dit gaat nooit voorbij uit, een boek waar ik lang aan had gewerkt en waarvoor ik zowel in tekst als in beeld afgezakt was naar mijn diepste lagen. Soms denk ik wel eens dat Dit gaat nooit voorbij een soort repercussieproject was. Misschien niet heel bewust maar ergens in de onderste tonen is er iets voelbaar van een zoete wraak. Een boek waarin ik mezelf en niet in de laatste plaats de wereld laat zien dat ik er ben, ik toon mezelf, ik toon wat ik doe en wat ik kan, en verdomme, ik kan het goed.

Met de originele lino's uit Dit gaat nooit voorbij trok ik samen met W door Nederland, België en Duitsland om exposities op te bouwen, presentaties te geven, signeersessies te houden. Ik exposeerde in meer dan 25 boekhandels, van Kortrijk tot in Groningen, van Middelburg tot in Wiesbaden, en daarnaast bij mijn eigen Gallery Untitled in Rotterdam. Mijn werk was te zien op talloze grote internationale kunstbeurzen en mijn drukpers kon de productie amper bijbenen.

Er stonden grote interviews in De Volkskrant, De Limburger, ik mocht over mijn werk vertellen bij radio 1, bij Vroege Vogels, bij Dijkstra en Evenblij en L1 maakte een grote reportage over het maakproces van Dit gaat nooit voorbij. Het was fantastisch maar ook intens en rond juni besloot ik dat het genoeg was. Ik was vermoeid en had behoefte om me terug te trekken, ik had al maanden niet meer aan een nieuwe lino kunnen werken. Dus dat deed ik, ik pakte mijn guts weer op en begon te werken, het deed me goed.

Ik werk altijd vanuit het beeld en vanuit de gedachte dat ik moet maken waar ik behoefte aan heb, de rode lijn zal zich dan vanzelf openbaren. Dus toen ik ergens in oktober een flink aantal nieuwe lino's klaar had, ze naast elkaar uitspreidde op de vloer van mijn atelier en ze samen met mijn uitgever bekeek, ontdekte ik dat ik alweer hard op weg was naar een nieuw boek. Zo eenvoudig kan het zijn. Het staat gepland voor najaar 2025.

Buiten mijn werk genoot ik van het klussen aan ons huis samen met W. We verbouwden onze lelijke keuken met een hoop creativiteit tot een fris en mooi geheel, bouwden een boekenkast in de eetkamer, restaureerden de originele ensuitedeuren en plaatsten ze terug, reorganiseerden de voorkamer. In de zomer voeren we over onze geliefde maasplassen met ons zeilbootje, trokken door de bossen rond het kasteel op zoek naar de oude renbaan, prutsten in de tuin en borrelden op ons favoriete terrasje. Met onze dochters gaat het goed, 19 en 15 zijn ze, de oudste is goed op weg in haar studie filosofie en dolgelukkig in haar studentenstad. De jongste rondde net haar negendeklas-stage in ons stadsmuseum af en had daar de rest van haar leven willen blijven.

Meer dan ooit heb ik het gevoel dat ik doe wat ik moet doen, dat vrijheid mijn hoogste goed is, dat mijn drijfveer precies goed staat afgesteld. Ik neem geen enkele opdracht meer aan, ik maak alleen wat ík wil maken. Ik ben op mijn gelukkigst als ik in mijn smerige werklegging vol verfvlekken sta te zagen aan een van mijn grote houten objecten, als ik kan nadenken over hoe ik een nieuwe lino of een toekomstig boek voor me zie of een nieuwe expositie kan vormgeven. Hoe ik alles wat ik maak aan elkaar kan verbinden, wat mijn werk me vertelt. Ik maak mijn werk met mijn leven en vice versa en dit is precies zoals het bedoeld is.

Ik wens je een 2025 vol dankbare begeestering, waarin al je gevoelens in alle schakeringen ervaren kunnen worden en je de keuzes kan en mag maken die voor jou de juiste zijn.

En 'ne gooje rutsch.

Het is aanpoten hier in het atelier, deze laatste week voor kerst. De pers draait overuren, ik pak heel veel boeken in en kaartenmapjes en sjouw vaak twee keer per dag met volle tassen naar het postkantoor. Ondertussen werk ik aan drie projecten die continu mijn hoofd bezetten in schreeuwend enthousiasme en die ik de komende jaren ga uitrollen als nieuwe boeken en exposities. 

Maar goed, daarover schrijf ik binnenkort nog wat meer, in mijn traditionele jaaroverzicht. Voor nu beperk ik me tot het wensen van hele fijne kerstdagen. Ik maak ieder jaar een bijzondere kerstwens, getekend of in lino, voor de mensen die me dierbaar zijn, die het afgelopen jaar op de een of andere manier met me mee hebben gelopen of die ik dankbaar ben. Dit jaar besloot ik iets heel anders te maken. Ik sneed duifjes uit goudfolie en met een speciaal pennetje kerfde ik er mooie patronen in. Vredesduifjes. Dat ze hun werk maar mogen doen.

Ik wens jullie allemaal hele fijne kerstdagen en een vredesduifje voor 2025.