De vlakke weilanden waren donker en onzichtbaar maar vlak naast het spoor stond een stalletje. Er hing een lamp boven de ingang waardoor de geit die in de deuropening stond goed zichtbaar was. Ze keek naar de stilstaande trein waarin ik zat.
De wisselstoring op mijn traject sleepte al de hele dag door, het was laat, ik was moe en leunde met mijn hoofd tegen het koude raam. En nu was daar dus die geit.
De ogen van het beest leken rechtstreeks op me gericht, dat was natuurlijk niet zo, maar zo voelde het wel. Ik probeerde me voor te stellen wat de geit dacht en ik wist bijna zeker dat ze medelijden voelde met mij, met ons, de mensheid. In die ijzeren cocon samengeperst tot een worstje.
Ik vroeg me af waarom ik eigenlijk in die trein zat en wist het ineens niet meer.
Die ochtend had ik het nog wel geweten, ik was vroeg vertrokken en had research willen gaan doen voor mijn tweede boek, in Leiden. Door de ellende op het spoor was ik niet verder gekomen dan Utrecht, waar ik in de Dom was geweest en een kaarsje had aangestoken en mooie, waardevolle gesprekken had gevoerd met mijn reisgezelschap.
Toen ik na de lange dag terug wilde naar het zuiden was ik per ongeluk in de verkeerde trein gestapt en stond ik ineens op station Veenendaal De Klomp. (Ik weet nooit zo goed of dat aan mij ligt, maar ik doe dat vaker. Zo stond ik laatst nog in Helmond omdat ik ergens vergeten was om over te stappen.
Helmond ja.)
Weer terug op Utrecht Centraal had ik dan eindelijk de juiste trein en nu stond ik dus stil en werd ik bekeken door een traag herkauwende geit in het gele, doorregende lamplicht van een oude stal.
Waarom?
Ik wist het niet.

Ik mag, in opdracht van de commissie Platbook, een bloemlezing gaan samenstellen uit Limburgs literair werk: Platbook editie 19.

Het thema is: wie water en vuur (zoals water en vuur) en iedereen mag zijn werk (poëzie, proza), mits geschreven in de Limburgse streektaal, inzenden.

Het maximaal aantal woorden is 600. Stuur je inzending vóór 15 april naar paul@uitgeverijtic.nl. In mei zal Platbook 19 worden gepresenteerd.
Alle gepubliceerde auteurs ontvangen een exemplaar gratis. De reeks kost 9,90 per deel en is verkrijgbaar/bestelbaar bij alle betere boekwinkels of via www.ticshop.nl

Het juryrapport van de SJIEK literatuurprijs:

Voorland is een boek over het verstrijken van de tijd, over hoe levens zich generatie na generatie voltrekken en hoe alles, onvermijdelijk, hetzelfde blijft. De hoofdpersoon van het boek is een biologieleraar op een kleine mavoschool ergens in Limburg, eind jaren zestig. Hij is in zichzelf gekeerd, het leven lijkt hem te overkomen. Hij verwekt zijn zoon in de nacht dat zijn vader sterft - een kind dat hij helemaal niet wil krijgen. Ook de relatie met zijn eigen moeder is afstandelijk en koud. Het is geen onwil, maar onmacht. De personages in dit boek praten nauwelijks met elkaar, het meeste blijft onuitgesproken. Voorland broeit en schuurt op elke pagina en dat alles in een prachtige taal, rijk aan details en beschrijvingen van het land en de grond in Limburg.

Ik won hem niet, de SJIEK literatuurprijs. Dat is natuurlijk jammer.
Maar de woorden uit het juryrapport waren mooi en het was een geweldige en bijzondere dag. Het begon met een voordracht gistermiddag, en staand achter de microfoon in de donkere zaal, de felle lamp op me gericht, besefte ik weer hoe moeilijk voorlezen eigenlijk is. Bij voorlezen komt het voor een groot deel aan op je lichaamstaal; hoe sta je? Wat straal je uit? Welke klank hebben je woorden?
Na het voorlezen werd ik in een andere zaal geïnterviewd. Ik vind dat leuk, interviews, en dan vooral als ze meteen goed de diepte in gaan. De gesprekleidster was vakkundig, geen standaard vragen. Ze vroeg of ze de rauwste seksscène uit Voorland voor mocht lezen, ik moest daarom lachen.
Toen ze de woorden voorlas herinnerde ik me pas weer wat ik ook alweer geschreven had, en ik zag een paar oude mensen in de zaal witjes wegtrekken.
Na afloop van de uitreiking stond ik in het cafeetje en keek naar iedereen die in een kringetje om me heen stond. Mijn liefste vrienden, mijn familie, redacteur en ex-redacteur. We proostten en ik wist: dit is mijn grootste prijs.

Toen ik bedacht om een terugblik op 2017 te schrijven, dacht ik het eerst aan hoeveel begrafenissen ik had gehad dit jaar.
Dat viel mee: maar één.
Verder: geen geboortes, niemand zwanger.
Wel: de oudste dochter die naar de brugklas ging. Dat had wat voeten in aarde; de keuze, welk type school, en dan nog die lange zomervakantie tot het dan zover is. Voor de mensen die al lang met me meelezen: uiteindelijk kozen we voor de middelbare Vrijeschool, maar wel met een toevoeging van Latijn en Grieks op het inpandige reguliere gymnasium. Het gaat haar goed af, en belangrijker: ze gaat iedere dag graag naar school.
Op schrijfgebied was het een goed jaar. Het begin van 2017 stond nog in het teken van Voorland: tot en met maart bleven de recensies binnenkomen. Sommige juichend, andere wat kritischer, ik ben zeer tevreden over de ontvangst.
Ondertussen schreef ik aan mijn tweede roman, wat over het algemeen een stuk soepeler ging dan het schrijven van Voorland. Ik voelde me zelfverzekerder en wist beter mijn richting te bepalen. In het kielzog van het schrijverschap kwamen er nieuwe dingen op mijn pad: het boekenbal, en ik gaf voor het eerst, en dwars door mijn angst heen, een lezing op een middelbare school. Daarnaast gaf ik meerdere presentaties, onder andere bij bibliotheken.
Natuurlijk kan het niet altijd feest met confetti zijn en in augustus en september had ik dan ook een grote schrijfknoop. Ik zat op een van de warmste dagen van het jaar een beetje mistroostig bij mijn redacteur op kantoor. Het gekke bij een knoop is dat je diep vanbinnen wel weet dat het erbij hoort en dat je er beter uitkomt, maar dat je jezelf toch dingen hoort zeggen als: 'ik denk echt dat ik wil stoppen met schrijven.'
Tja.
Vanaf september ging het gelukkig weer goed en tot mijn eigen verbazing rondde ik eind november de eerste grove versie van het manuscript af. De stand van zaken: 75.000 woorden en tevreden.
Voor 2018 staan er een aantal mooie dingen in de agenda: te beginnen met de uitreiking van de SJIEK literatuurprijs op 21 januari, ik geef een aantal inspiratiesessies (jawel) op middelbare scholen en in maart doe ik een optreden met Connie Palmen op het literatuurfestival van theater De Schalm.
Voor het afronden van de tweede roman gun ik mezelf rust: in principe zou het mooi zijn als hij eind 2018 uitkomt, maar ik beloof nog niets.
Voor nu: ik wens jullie een ontzettend gelukkig 2018.
Dat al jullie dromen mogen uitkomen.